26 Ekim 2015

"Lilya 4-Ever" - Lukas Moodysson (2002)



Filmin qəhrəmanı 16 yaşındakı gənc qız Lilya (Oksana Akinşina), keçmiş Sovetlər Birliyində adı bilinməyən (amma Estonyanın paytaxtı Tallinn olduğu görsənir) liman şəhərlərinin birində anası (Lyubov Aqapova) ilə birgə yaşamaqdadır. Baltik dənizi sahilində xarabaya dönmüş yaşayış binalarının olduğu bu kasıb yaşayış məntəqəsində həyat çox çətindir. İşsizlik, yoxsulluq və onun gətirdiyi səfalət hər yerdə özünü göstərməkdədir. Sovetlər Birliyi dövründə burada fəaliyyət göstərən və şəhərin iqtisadi həyatını canlandıran  gəmi limanınını bağlanması, şəhərə çox  böyük iqtisadi zərbə vurur. Daha əvvəl burada aşbazlıq etmiş olan Lilyanın anası bir gün birdən qızını tərk edərək, sevgilisiylə birlikdə ABŞ-a gedir. Gedərkən isə qızı Lilyanı xalasına tapşırır. Lakin o da Lilya ilə maraqlanmır, əksinə onu öz evindən çıxardaraq Lilyaya başqa bir yerdə baxımsız, kiçik bir  otaq kiralayır. Özü isə həmən evdə yaşamağa başlayır. Lilya atasının kim olduğunu belə bilmir. Onun atası isə anasıyla bir zamanlar qısa bir əlaqə yaşayıb ortadan itmiş olan moskvalı bir dəniz zabitidir.

Lukas Moodysson
Lilya bütün yoldaşlarına anasının Amerikaya onu da  aparacağını bildirir, amma xəyal qırıqlığına uğrayınca oxuduğu orta məktəbi də yarımçıq qoyur. Anası Lilyaya Amerikaya çatan kimi pul göndərəcəyini deyir. Amerikaya çatdıqdan sonra isə sosial xidmətlərə məktub yazaraq ondan imtina etdiyini bildirir və yalnız başına qalan Lilya yarı ac, yarı tox yaşamağa başlayır. Bir gün Lilya rəfiqəsi Nataşa (Elina Benenson) ilə birlikdə qəsəbədəki bir gecə klubuna gedir. Burada Nataşa fahişəlik etməklə pul qazanır. Lilya isə bunu bacarmır və evinə geri dönür. Ertəsi gün isə Nataşanın iftirasıyla məhəllədə damğalanan Lilya olur. Artıq Lilya məhəllənin işsiz-gücsüz və narkoman oğlanlarının potensial hədəfi halına gəlir. Günlərin birində isə onların cinsi təcavüzünə məruz qalır.

Lilya bundan sonra daha da içinə qapanır və məhəllədəki 12 yaşlı bir uşaq olan Volodya (Artyom Boquçarski) ilə münasibət qurmağa başlayır. Volodya alkoqolik atası tərəfindən küçəyə atılmış, saf və zavallı bir uşaqdır, kağızdan düzəltdiyi toplarla basketbol oynayır. Lilyanın küçələrdə yatıb-qalxan, evsiz-eşiksiz  bu uşağa yazığı gəlir və onu evinə gətirir. Volodya ilə Lilya birlikdə tez-tez tərk edilmiş gəmi limanına gedir və spirt içib, uyuşdurucu maddə istifadə edirlər. Lilya bir müddət sonra aclığa dözə bilmir və istəməyə-istəməyə daha əvvəl getmiş olduğu gecə klubuna gedərək pul qarşılığında yaşlı bir adamla yatır. Qazandığı ilk pulla kiçik dostuna bir basketbol topu hədiyyə edir və qarınlarını tıxa basa doldururlar.
Lilya və kiçik dostu Volodya Baltik dənizi sahilində tərkedilmiş  dəniz limanında

Bütün ümidlərini itirdiyi bir anda Lilyanın qarşısına Andrey (Pavel Ponomaryov) adında yaraşıqlı bir gənc çıxır. Lilya özünə dostca münasibət göstərən bu pullu gəncə (Andreyin yaxşı bir avtomobili var) aşiq olur. Davamlı olaraq İsveçi tərifləyən Andrey Lilyaya birlikdə bu ölkəyə getməyi təklif edir. Orda yaxşı iş imkanlarının olduğunu bildirən Andrey Lilyaya saxta bir adla (18 yaşı tamam olmadığı üçün) pasport düzəltdirir. Ancaq son anda nənəsinin öldüyünü bəhanə edərək təyyarəyə minmir. Lilyanın təyyarəsi İsveçin Malmö şəhərinə enincə onu Andreyin dostu qarşılayır və bir evə apararaq qapını arxadan bağlayır. Artıq aldadıldığını başa düşən Lilya sonrakı günlərdə sadəcə yemək qarşılığında onlarla, yüzlərlə müştəri ilə yatır. Lilya artıq bir seks köləsi olmuşdur. Qaçmağa cəhd etdiyində döyülür. Tallindəki kiçik dostu Volodyanın qanad taxmış qarabasması tez-tez Lilyanın yuxularına girir. Bir gün isə fürsət tapıb qaçmağı bacaran Lilya bir şose körpüsündən özünü aşağıya ataraq intihar edir.



Daima Lilya  2002-ci il İsveç - Danimarka ortaq istehsalı olan dram filmidir. Ssenarisini Lukas Moodissonun yazıb çəkdiyi filmin musiqilərini Nathan Larson bəstələmişdir. Filmin əvvəlində isə Rammsteinin ifasında "Mein Herz Brennt" mahnısı səslənir.

İsveçli rejissor Lukas Moodissonun üçüncü uzun metrajlı filmi olan "Daima Lilya" sərt və real quruluşuyla rejissorun eşq və komediya tərzlərindəki ilk iki filmindən olduqca fərqlidir. "Lilya"-nı canlandıran, filmin Rus baş rol oyunçusu Oksana Akinşina film çəkildiyində sadəcə 15 yaşında idi. Filmin digər oyunçuları da Ruslardır. Film 2000-ci ildə iş vədi ilə aldadılaraq İsveçə aparılan, orada isə pasportu əlindən alınıb sonra da seks köləsi halına gətirilən və sonunda intihara sürükləndirilən Litvalı Danguole Rasalaitenin gerçək həyat hekayəsi əsasında ekranlaşdırılmışdır.

İsveçdən kənarda ilk dəfə 30 avqust 2002-ci ildə Venesiya Film Festivalında göstərilən "Daima Lilya" müxtəlif festival və müsabiqələrdən tam 12 mükafat qazanmışdır. Həmçinin film  İsveçin "ən yaxşı xarici film" nominasiyasında Oskar Mükafatına namizədi olaraq seçilmiş, lakin filmdəki dialoqların çoxu  Rus dilində olduğuna görə yarışmaya buraxılmamışdır. Amerika Kino Akademiyasının qaydalarına görə mükafat uğrunda mübarizə aparmaq üçün film aid olduğu ölkənin öz dilində çəkilməlidir.


0 Şərh:

Yorum Gönder